Het Bandung van mijn opa's en oma's is niet meer, al lang niet meer . . . Zo hier en daar zie je nog wel wat verborgen overblijfselen zoals Het Snoephuis die nog steeds zelfgebakken kattetongen, kaasstengels, bokkepootjes, melkbrood en saucijzenbroodjes verkoopt, maar de winkel voelt als vergane glorie. De oude vitrines zijn al sinds het vertek van 'de Hollanders' aan vervanging toe en op de vloer durven zelfs de vliegen hun pootjes niet meer neer te zetten. Even verderop in de Bragastraat (die nu volledig opengebroken ligt ter renovatie), waar mijn tante Floor vroeger op zaterdag altijd ging 'window-shoppen' is ook Maison Bogerijen ( dat nu overigens Braga Permai heet) te vinden. Het van oudsher klassieke theehuis waar de lekkernijen uit het Snoephuis werden geserveerd bij een lekker kopje thee, is omgetoverd tot een modern restaurant voor de hogere, voornamelijk uit indo-chinezen bestaande, klasse.

En zittend op het terras van Braga Permai is er het besef dat het Hollandse Bandung al heel lang niet meer is. Het Hollandse Bandung is met mijn opa's en oma's meegekomen naar Holland. Naar de steden en dorpen in Nederland waar zij met hun gezinnen zijn gaan wonen.

Zoals mijn moeder in 2001 al zei toen zij voor het eerst na 50 jaar weer terug kwam in haar 'geboorte-gebied': 'Dit is niet de stad die ik heb achtergelaten'. 'Dit is niet het land zoals ik het me herinner'. 'Dit is mijn land niet meer, Holland is mijn land, Nederland is mijn thuis!'

Het besef dat je roots niet in een land liggen maar in een cultuur is nu ook bij mij geland. Een cultuur die haar oorsprong vindt hier in Bandung en die zich heeft vermengd met de Nederlandse. De cultuur van Nasi Goreng & Zuurkoolstamp . . . I love it!