Waar moet ik beginnen? Waar kan ik beginnen? Waar zal ik beginnen? Bij het landschap? Bij de mensen? Bij de cultuur van dit bijzondere volk? Bij de eeuwenoude rituelen die tot heden ten dage nog steeds worden uitgevoerd?

ik weet het oprecht niet! Met open mond kijken, luisteren en voelen we wat zich hier in dit deel van South Sulawesi allemaal afspeelt. Stil worden we, stil zijn we. Stil van verwondering, stil van bewondering, stil van dankbaarheid dat wij hier mogen zijn. Dat wij een ienie-mienie beetje van deze Toraja cultuur mogen proeven.

De eenvoud maakt het o zo prachtig. Geen stressvolle gezichten, geen gejaagde blikken, geen volle agenda's, alleen maar tevredenheid met hetgeen er is en een diep geloof in hun rituelen en hun religie. De buffalo's die zo'n grote rol spelen in deze cultuur, de varkens die een misschien wel even belangrijke rol spelen. De wonderlijke vorm van hun huizen, lijkend op zadels al vinden de Toraja's zelf dat ze de boten symboliseren waarmee ze ooit naar Sulawesi gekomen zijn. De Toraja's leven hun leven zoals zij dat al eeuwen doen, in eenvoud en zoveel mogelijk zelfvoorzienend. De Dood die zo 'levend' is als het Leven zelf. Daar waar een huwelijksceremonie een dag duurt, zo duurt een begrafenisceremonie bij de Toraja's minimaal drie dagen. Even om aan te geven hoe 'groot' het onderwerp dood voor de Toraja's is.

Hun begrafenisceremonie die meer op een bruiloft lijkt. Iedereen is welkom, of je nou Toraja bent of toerist. Er worden kadoos gegeven in de vorm van buffels en varkens (hoe welgestelder je bent hoe meer buffels of varkens), maar ook sigaretten en kiloos suiker zijn een kadoos waar de familie meer dan genoegen mee neemt als het om toeristen zoals wij gaat. Paul wordt tijdens de receptie volledig opgenomen als vriend van de 'familie' als hij de mok koffie, cake en sigaret die hij aangeboden krijgt aanneemt en nuttigt. Op zijn beurt deelt hij ook zijn 'dierbare' kreteksigaretten met hen. Friends forever ;)! Als echte vriend kan hij nu natuurlijk niet meer weigeren om bij de slachting van de vierde buffel te zijn (whaaaarrrrggg). Hij doorstaat het 'keeldoorsnijritueel' wonderwel, de kanjer! Ikzelf kan het niet! Dan maar geen vrienden hoor, maar een slachting van een buffel kan ik echt niet aan (boehoe). Gelukkig, ze nemen het me niet kwalijk en de dochter van de twee weken geleden overleden 82-jarige vader komt nieuwsgierig naar mij notabene om even met me kletsen. Bizar!

De dood is hier geen 'vervelend' onderwerp. De dood hoort hier gewoon bij het leven zoals kinderen krijgen, trouwen en huizen bouwen. Na de dood begeleiden de buffels en varkens, die je tijdens je begrafenisceremonie krijgt van je familie, vrienden en buren, naar het paradijs. De buffels fungeren als de poort, de deur naar de hemel. De varkens zijn de sleutel voor die poort. Eenmaal door de poort tranformeer je tot een halfgod en worden al je herinneringen aan je mooie leven in Tana Toraja gewist. Daar in de hemel, in het paradijs, daar mag je dan als halfgod aan een nieuw leven beginnen. . .